(ಬನ್ನಿ, ಬಲ್ಲಾಳರಾಯನ ದುರ್ಗಕ್ಕೆ ಭಾಗ ೪)
ಲೇಖಕ - ತಿಲಕನಾಥ ಮಂಜೇಶ್ವರ
[ಮಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದ ಕಹಳೆಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕಕ್ಕೆ ಊದಿದವರು ಮಂಗಳಗಂಗೋತ್ರಿಯ ಸ್ಥಾಪಕಾಚಾರ್ಯ, ಸಾಹಿತಿ ಎಸ್.ವಿ. ಪರಮೇಶ್ವರ ಭಟ್. ಅವರ ಬಹುಮುಖೀ ಸಾಧನೆಯ ಒಂದು ಎಳೆ - ಮನೆಮನೆಗೆ ಸರಸ್ವತಿಯನ್ನು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಹಿಡಿದು ನಡೆಸುವುದರಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯ ಪಟು ಭಟನಾಗಿ ನನ್ನ ಪರಿಚಯಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕವರು ತಿಲಕನಾಥ ಮಂಜೇಶ್ವರ. ತನ್ನ ಕಾಳಜಿ ಎಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೋ ಎಂಬಂತೆ ತಿಲಕನಾಥ್ ಕಟ್ಟಿ ಬೆಳೆಸಿದ ಸಂಸ್ಥೆ ಭಾವ ಗಂಗೋತ್ರಿ. ಇದು ಮಂಗಳೂರು ವಲಯದ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ತಿಲಕನಾಥರ ಹೆಸರೇ ಹೇಳುವಂತೆ, ಅವರ ಅಭಿಮಾನದ ನೆಲೆ ಮಂಜೇಶ್ವರದವರೆಗೂ ವ್ಯಾಪಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿತ್ತು. ಮಂಜೇಶ್ವರದ ಧೀಶಕ್ತಿಯ ಸಂಕೇತವಾದ ಗೋವಿಂದ ಪೈಗಳ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಮೂಲಕ ಇಂದಿನ ಕಾಲೇಜು ಮತ್ತೊಂದಕ್ಕೆ ಮೂಲ ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟವರು ತಿಲಕನಾಥ್. ಇವರ ಸಾಹಿತ್ಯಪ್ರೇಮ ಸಿನಿಮಾಕ್ಕೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿದಾಗ ಮಂಗಳ ಫಿಲಂ ಸೊಸಾಯಿಟಿಯನ್ನೂ ಮಂಗಳೂರು ಕಂಡಿತ್ತು. ತಿಲಕನಾಥ್ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ತಾನು ಕನ್ನಡದ ಸೇವಕ ಹೌದು, ಜಿಗಣೆಯಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ತಮ್ಮ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ತೋರಿಕೊಟ್ಟರು. ಅವೆಲ್ಲವೂ ಅನುದಾನ ಶೋಷಕಗಳಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಲಿಲ್ಲ, ಭಾವಪೋಷಕವಾಗಿಯೇ ವಿಕಸಿಸಿದ್ದವು. ಈ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆ ಬರಬೇಕಿದ್ದರೆ ಸ್ವಂತ ಬದುಕಿಗೊಂದು ಗಟ್ಟಿ ವೃತ್ತಿಯ ನೆಲೆ ತಿಲಕನಾಥರಿಗೆ ಅವಶ್ಯವಿತ್ತು. ಹಾಗೆ ವೃತ್ತಿ ಭದ್ರತೆಯೊಡನೆ ಸಾಹಿತ್ಯಪ್ರೇಮಕ್ಕೆ ಇಂಬು ಎಂಬಂತೆ ಇವರು ತರಂಗ ವಾರಪತ್ರಿಕೆಯ ಸಂಪಾದಕೀಯ ಬಳಗಕ್ಕೇ ಸೇರಿಕೊಂಡರು. ಕುಟುಂಬ ಮಾಲಕತ್ವದ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹೊರಗಿನವರಾಗಿ ತಲಪಬಹುದಾದ ಗರಿಷ್ಠ ಎತ್ತರ, ಗೌರವವನ್ನು ಕಂಡ ತಿಲಕನಾಥರು ಇಂದು ನಿವೃತ್ತ ಜೀವನವನ್ನು ಉಡುಪಿ ವಲಯದಲ್ಲೇ ಚೆನ್ನಾಗಿಯೇ ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆರೋಹಣದ ಬಲ್ಲಾಳರಾಯನ ದುರ್ಗದ ಸಾಹಸ ಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಲ್ಲದೆ, ಅಷ್ಟೇ ಉತ್ಸಾಹದಲ್ಲಿ ಅನುಭವ ಕಥನವನ್ನೂ ತಮ್ಮ ‘ತರಂಗ’ದ ೬-೩-೧೯೮೩ರ ಸಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದರು. ಅದನ್ನು ಬಲ್ಲಾಳರಾಯನ ದುರ್ಗದ ಮಾಲಿಕೆಯ ಎರಡನೆಯ ಕಂತಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಾನು ಸಂತೋಷಿಸುತ್ತೇನೆ - ಅಶೋಕವರ್ಧನ]
